Bycie rodzicem noworodka, niemowlaka, małego dziecka niesie ze sobą liczne codzienne wyzwania. Nieprzespane noce, kolki, katarki, biegunki, uczulenia, zapalenie uszu, ząbkowanie, zadrapania, inne urazy czy infekcje. Rodzice muszą być w stanie ciągłej gotowości i bacznie obserwować dziecko, aby zarejestrować niepokojące zmiany w jego zachowaniu, odczuwany dyskomfort i wcześnie reagować odpowiednim postępowaniem, czy podaniem potrzebnego leku. Jakie leki warto zabrać na wakacje z niemowlęciem? Jak powinna wyglądać apteczka niemowlaka, aby w wakacyjnym, nieznanym otoczeniu zabezpieczyć wszystkie potrzeby dziecka? Zawodowo jestem farmaceutą z wieloletnim stażem pracy, a prywatnie mamą 4-ki wspaniałych dzieciaków, z którymi podróżujemy od urodzenia. Nasza apteczka nigdy nie zawiodła, postaram się zatem podzielić swoim zarówno farmaceutycznym jak i matczynym doświadczeniem.
Rodzice dziecka przyjmującego na stałe pewne leki muszą obowiązkowo spakować niezbędną ich ilość na okres całego wyjazdu. Często są to preparaty z kategorią dostępności „na receptę” i znalezienie lekarza w obcym mieście, czy za granicą, który weźmie odpowiedzialność za przepisanie silnie działającego leku, może być rzeczą trudną, a wręcz niemożliwą. Także podstawą apteczki powinny być leki przyjmowane na stałe.
Również codziennym, wielokrotnym rytuałem jest zmiana pieluszki. Wilgotne chusteczki, sprawdzony krem na odparzenia pieluszkowe musi być w zasięgu ręki.
Następnie należy wziąć pod uwagę różne sytuacje „awaryjne”, czynniki losowe, z którymi przyjdzie nam się zmierzyć. Podzielę je na kategorie, w którym zasugeruję standardowe preparaty z aptecznej półki, a na końcu artykułu znajdzie się już gotowa lista, którą można wydrukować i udać się do apteki.
CHOROBA LOKOMOCYJNA
- opaski akupresorowe SEABAND - można je zastosować już u niemowlaka ubierając je na okolice nadgarstków, są bezpieczne i skuteczne, nie wywołują żadnych dzialań niepożądanych
- preparaty przeciw nudnościom na bazie imbiru: Lokomotiv syrop od 3-roku życia, Lokomarin od 3 lat, Imbifem od 6 roku życia, Aviomarin od 6 roku życia
- zwykły plaster naklejany na pępek, metoda z forum dziecięcych, działa na niektóre niemowlęta i małe dzieci
PREPARATY „NA SŁOŃCE” i PO OPALANIU
Pierwszą zasadą przy ochronie dziecka przed promieniowaniem słonecznym jest unikanie wystawiania go na bezpośrednie działanie słońca, w godzinach największego nasłonecznienia (okolice okołopołudniowe, w przypadku wysokich temperatur i krajów egzotycznych należy zachować szczególną ostrożność również w godzinach 10-14). Zaleca się zacienione miejsca, ubranie dziecku podkoszulka albo specjalnej lycry dla dzieci, która również zapewnia skuteczną ochronę przed poparzeniem słonecznym. Dodatkowo 15 minut przed ekspozycją na słońce, nakładamy krem lub emulsję ochronną z faktorem SPF50+ dedykowaną dla maluchów, zawierającą filtry mineralne oraz składniki pielęgnujące delikatną skórę dziecka. UWAGA: ilość nakładanego kremu czy emulsji powinna stanowić około 3 płaskich łyżeczek do herbaty na całą powierzchnię ciała dziecka – to całkiem spora ilość do wsmarowania, ale wtedy krem jest rzeczywiście skuteczny. Na tygodniowy wyjazd powinniśmy zużyć pełne opakowanie preparatu!
Warto po ekspozycji słonecznej, wieczorem po kąpieli dziecka nałożyć nawilżający, regenerujący emolient czy balsam. Jeżeli skóra dziecka pomimo zastosowanej ochrony jest lekko zaczerwieniona, szukajmy łagodzących preparatów z pantenolem, alantoiną, aloesem.
ELEKTROLITY, NAWADNIANIE, BIEGUNKI
Podawanie dużej ilości płynów podczas letnich dni to podstawa zachowania zdrowia, dotyczy to nie tylko najmłodszych. Mleko kobiece, mieszanka, woda, zioła, herbatki owocowe powinny zapewnić optymalny stopień nawodnienia dziecka. Warto jednak zabrać ze sobą zestaw elektrolitów, można podawać go suplementacyjnie, dodatkowo po ekpozycji na słońce, gdyż pocąc się, razem z wodą tracimy również elektrolity – sód, potas i można je uzupełniać pijąc ich roztwór z gotowej saszetki czy tabletki musującej. Preparaty dedykowane dla dzieci to: Orsalit, Electrovit baby, Elektrolity Junior. Elektrolity mogą okazać się również potrzebne, w przypadku wystąpienia biegunki. Niestety zetknięcie z inną florą, wodą czy jedzeniem często powoduje niestrawność, wzdęcia i biegunki. Zarówno u dorosłych jak i maluchów. Bądźmy więc przygotowani. W przypadku wystąpienia biegunki, poza elektrolitami, możemy również zastosować
- probiotyki Flostrum baby, Asecurin baby, Symbiosis baby, Estabiom baby, Dicoflor, Lacibiosive baby i podobne
- osłonową Smectę
- syrop z węglem Carborhea kids
- kleik marchewkowy Hipp ORS
KOLKA, PROBLEMY Z BRZUSZKIEM
Zmiana wody, flory w danym obszarze może wywołać zaburzenia trawienne, kolki i ból brzuszka. Warto mieć ze sobą probiotyk w kroplach oraz preparat na wzdęcia typu Espumisan oraz wspomagający trawienie białka mleka Delicol.
UKĄSZENIA
Jak zabezpieczyć maluchy przed owadami? Ugryzienia komarów, meszek, much mogą być powodem intensywnego świądu, dyskomfortu, czy powstaniem rany i zakażeń wtórnych spowodowanych drapaniem. Warto stosować delikatne repelenty na bazie olejków eterycznych, mogą być w postaci rozpylacza, jak również plastrów, które przykleja się na wózek czy ubranko dziecka, dla starszaków dostępne są opaski na rękę.
Od ubiegłego roku zaczęły cieszyć się popularnością plastry po ukąszeniu owadów, które przykleja się dziecku bezpośrednio na miejsce ugryzienia. Działają one kojąco i gojąco, zmniejszają uczucie świądu jak również zapobiegają rozdrapywaniu i zakażaniu skóry.
Aby zmniejszyć dolegliwości po ukąszeniu warto mieć ze sobą żel łagodzący, przyspieszający gojenie, kojący.
UCZULENIA, WYSYPKI
Jeżeli dziecko ma tendencję do uczuleń na ukąszenia, miejsce ugryzienia puchnie i występuje rumień, warto mieć ze sobą preparat przeciwalergiczny do podania doraźnego (np. krople Zyrtec, syrop Claritine, krople Fenistil). Natomiast warto aby apteczka dziecka zawierała Calcium – syrop lub tabletki musujące do rozpuszczenia dostępne bez recepty. Niekiedy również po nadmiernej ekspozycji na słońce pojawia się na skórze pokrzywka i szybkie podanie wapna skutecznie załagodzi objawy.
Polecam również mieć ze sobą maść hydrokortyzonową 0,5% do doraźnego stosowania miejscowego w przypadku uciążliwego ukąszenia, które nie schodzi pomimo stosowania łagodniejszych środków.
URAZY, UPADKI, RANY
Mówi się, że brudne dziecko, to szczęśliwe dziecko. Na pewno warto pozwalać maluchom odkrywać świat, ale czuwać nad ich bezpieczeństwem. Zadrapania, rany, stłuczenia są nieuniknione przy letnich wycieczkach, wyprawach do lasu, czy sportowych wyczynach.
Każda apteczka dziecka musi być zatem wyposażona w:
- płyn dezynfekujący (woda utleniona, octedin, octenisept, raniseptol)
- plastry opatrunkowe, najlepiej zestawy różnych kształtów i wielkości
- sztuczne szwy Steri-strip
- żel na stłuczenia (uzarin, maść arnikowa, altacet, altaziaja)
- sól fizjologiczna ampułki: można nią przemyć ranę lub wypłukać zatarte oczko
- i ewentualnie żel przyspieszający gojenie help4skin
- w przypadku trudniej gojącej się ranki, nadkażania u starszego dziecka warto użyć maści maxibiotic, tribiotic
Poza wymienionymi wyżej przypadkami – na pewno zabieramy płyn antybakteryjny odkażający dłonie – przecież dzieci uwielbiają prosto z ziemi, piaskownicy, sięgać po ciastko czy paluszki, a nie zawsze mamy dostęp do wody.
GORĄCZKA, POCZĄTEK INFEKCJI
Niestety często już pierwszego dnia wakacji, czy przez stres, czy zmianę otoczenia, czy po prostu nowy patogen i spadek odporności, u dziecka pojawia się gorączka – dlatego warto mieć ze sobą termometr. Pamiętajmy, aby dla noworodka zabrać paracetamol w czopkach, kroplach lub zawiesinie. Dla starszych dzieci, od 3-miesiąca życia, dopuszczalne są do stosowania leki z ibuprofenem, który równocześnie oprócz działania przeciwgorączkowego i przeciwbólowego, wykazuje działanie przeciwzapalne. Gorączka może również towarzyszyć ząbkowaniu. Pamiętajmy, aby dać odpocząć maluchowi u którego wystąpiła podniesiona temperatura, istotne jest również podawanie płynów. Jeżeli infekcji zaczynają towarzyszyć kolejne objawy, pojawia się katar, łzawienie z oczu, warto mieć ze sobą preparat stymulujący odporność. To może być neosine, groprinosine działające przeciwwirusowo, ale również ziołowe preparaty wzmacniające typu Sambucol, Pelafen, Pelavo, Pelbez, Imunoglukan. Warto zabrać również spray na ból gardla lub tabletki do ssania dla starszych dzieci.
W przypadku kataru warto mieć ze sobą aspirator, wodę morską i spray lub krople udrażniający drogi oddechowe, ułatwiający spokojny sen niemowlęcia.
APTECZKA WAKACYJNA NIEMOWLAKA – lista do wydruku
- leki stosowane codziennie
- krem na odparzenia
- środek na chorobę lokomocyjną/opaski akupresorowe Seaband
- krem na słońce SPF50
- preparat łagodzący po opalaniu, panthenol
- elektrolity
- probiotyk
- węgiel w syropie
- Smecta
- Espumisan w kroplach
- Delicol
- repelent na komary, kleszcze, meszki - spray lub plastry
- plastry po ukąszeniu, żel łagodzący, maść hydrokortyzon 0,5%
- wapno w syropie, tabletki musujące
- krople Zyrtec, Fenistil
- Calium syrop lub tabletki musującej
- płyn odkażający rany
- zestaw plastrów
- sztuczne szwy Steri-strip
- tribiotic/maxibiotic
- żel na stłuczenia (jedna z: uzarin, maść arnikowa, altacet, altaziaja)
- i ewentualnie żel przyspieszający gojenie help4skin
- sól fizjologiczna ampułki 5ml 10 sztuk
- żel antybakteryjny
- Paracetamol czopki / syrop / krople, lub Ibuprofen po 3-miesiącu
- aspirator kataru
- woda morska
- spray na katar np. Nasivin, Otrivin
- syrop na odporność
- spray do gardła (Fiorda spray, Tantum Verde aerozol) lub tabletki do ssania