Jeżówka purpurowa – charakterystyka
Występująca często w przydomowych ogródkach, atrakcyjna roślina dorastająca nawet do 1,5m wysokości o jasnoróżowych płatkach i kolczystym środku (to również płatki tzw. rurkowe) to właśnie cenna Jeżówka purpurowa – Echinacea purpurea z rodziny astrowatych (łac. Asteraceae). Ta niezwykła bylina kwitnie od lipca do października, nie jest wymagająca w hodowli. Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie jako pierwsi stosowali ją leczniczo Indianie – przynosiła ulgę w bólu zęba, pomagała w leczeniu trudno gojących się ran i oparzeń, efektów ukąszeń węży i owadów, kaszlu i przeziębień, a nawet rzeżączki, odry i wścieklizny. Jej walory zdrowotne dostrzeżono w krajach rozwiniętych już w latach 20 i 30-stych XX wieku, a na nowo wróciła do łask w latach 90-tych i z powodzeniem stosowana jest do dzisiaj, również jej inne odmiany jeżówka wąskolistna (Echinacea angustifolia) i blada (Echinacea pallida).
Zawartość substancji czynnych w surowcu, właściwości jeżówki purpurowej
Surowcem leczniczym jest korzeń jeżówki (Radix Echinaceae) oraz ziele jeżówki (Herba Echinaceae) pozyskiwane z roślin w okresie kwitnienia w 2 i 3 roku uprawy. Ziele (nadziemne części rośliny) w stanie świeżym można je przerobić na sok lub intrakt, jak również poddać suszeniu w temperaturze 45°C. Korzenie zbiera się jesienią, czyści, myje, tnie i suszy w suszarniach w temperaturze do 50°C.
Sprawdź kategorię Witaminy i minerały.
Zarówno ziele jak i korzeń są bogate w liczne związki aktywne biologicznie: glikozydy, flawonoidy (kwercetyna, kemferol, izoramnetyna), kwasy fenolowe (pochodne kwasu kawowego, kwas cykoriowy, echinakozyd, cynaryna) olejek eteryczny (zawierający borneol), polisacharydy, a także aktywne poliacetyleny, alkaloidy pirolizydynowe, alkiloaminy i alkiloamidy, inulinę.
Preparaty z jeżówki purpurowej działają:
- immunostymulująco, przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo
- wpływają na przyspieszenie przemiany materii, rozkurczowo, żółciotwórczo, żółciopędnie, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego
- przeciwbólowo, napotnie, przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie oraz przeciwwysiękowo
- stymuluje procesy regeneracyjne, gojenie
Jeżówka purpurowa NA ODPORNOŚĆ
Echinacea zalecana jest zarówno osobom zdrowym by zapobiegać infekcjom w okresach większej zachorowalności (jesień-zima-wczesna wiosna), w trakcie infekcji by skrócić czas jej trwania i przyspieszyć powrót do zdrowia, jak również w stanach wyczerpania i osłabienia organizmu po długotrwałym przyjmowaniu antybiotyków.
Substancje aktywne jeżówki działają stymulująco na tworzenie interferonu (związku przeciwwirusowego wytwarzanego w odpowiedzi na wtargnięcie patogenu), pobudzają fagocytozę (wchłanianie i rozkład patogenu przez komórki odporności – makrofagi), zwiększają liczbę i ruchliwość białych krwinek walczących z infekcją, hamują niektóre enzymy bakteryjne (np. hialuronidazę wydzielaną przez bakterie w celu rozłożenia kwasu hialuronowego i zwiększenia przepuszczalności cementu międzykomórkowego, co ułatwia bakteriom przenikanie w głąb skóry). Mechanizm wpływania na odporność jest zatem złożony i wielokierunkowy. Warto również podkreślić pozytywny wpływ preparatów jeżówki na zwiększanie wydolności oddechowej przy przeziębieniu i w stanach zapalnych dróg oddechowych.
Sprawdź nasze produkty z kategorii Ziołolecznictwo.
Jeżówka purpurowa DZIAŁANIE NA SKÓRĘ
Jeżówka wykazuje działanie regenerujące poprzez aktywowanie różnicowania fibrocytów z fibroblastów oraz pobudzanie komórek Langerhansa - najbardziej aktywnych w procesie odnowy naskórka. Wcześniej wspomniany mechanizm hamowania enzymu hialuronidazy, zabezpiecza kwas hialuronowy przed depolimeryzacją, a skórę przed utratą elastyczności dając efekt przeciwzmarszczkowy. Badania laboratoryjne wykazały również, że obecne w jeżówce pochodne kwasu kawowego, wiążą tlen rodnikowy hamując przebieg reakcji wolnorodnikowych, w wyniku których następuje sieciowanie kolagenu III. Kolagen traci wówczas rozpuszczalność w wodzie i sprężystość, co prowadzi do powstawania zmarszczek. Chroniąc kolagen przed degradacją, jeżówka zapobiega temu procesowi.
Liczne źródła podają również, iż preparaty jeżówki przyjmowane wewnętrznie znajdują zastosowanie w trudno gojących się ranach, stanach zapalnych skóry, opryszczce, owrzodzeniach podudzi, odmrożeniach, oparzeniach czy półpaścu, przyspieszając procesy regeneracji i zdrowienia.
Nastolatkom dotkniętym problemem trądziku, poleca się kosmetyki zawierające w swoim składzie jeżówkę – toniki, czy żele do mycia twarzy.
Jeżówka purpurowa - kiedy nie stosować
Preparatów jeżówki nie powinny stosować osoby uczulone na rośliny z rodziny Asteraceae, może wówczas wystąpić rumień, świąd, pokrzywka skórna, czy w skrajnych przypadkach zaburzenia pracy nerek czy wstrząs anafilaktyczny. Jeżówki nie należy podawać równocześnie z lekami immunosupresyjnymi, w tym także z glikokortykosteroidami. Nie powinny jej przyjmować osoby po przeszczepach, z chorobami autoimmunologicznymi i astmatycy. Jeżówki nie podajemy dzieciom poniżej 12 roku życia, kobietom w ciąży i karmiącym (wskazana jest w tym przypadku wcześniejsza konsultacja z lekarzem).
Jeżówka purpurowa - pod jaką postacią występuje?
Echinacea dostępna jest w tabletkach do ssania, kapsułkach i tabletkach powlekanych. W lecznictwie produkuje się z wyciągi m.in. wodne i alkoholowe, w których skład wchodzi ziele jeżówki. Jeżówka może być składnikiem złożonych preparatów na odporność np. Herbarin Immuno lub występować osobno np. Echinacea Activlab.
Warto wykorzystywać skarby natury i wspomagać swoją odporność w okresach większej zachorowalności na przeziębienia i grypę. Korzystne działanie jeżówki na skórę możemy wykorzystywać w codziennej pielęgnacji jak również w przypadku trudnogojących się ran, oparzeń czy odmrożeń. W przypadku preparatów roślinnych również należy stosować się do zaleceń lekarza, farmaceuty, zielarza czy wskazówek producenta podanych na opakowaniu.
