Ciąża to szczególny okres dla każdej kobiety – przeżywamy ją emocjonalnie, nasze życie ulega spowolnieniu, ale największe zmiany dzieją się w naszym ciele, wewnątrz i od zewnątrz. Ze względu na zmiany hormonalne i przyrost masy ciała szczególnie ważna jest odpowiednia pielęgnacja bardziej napiętej, wysuszonej skóry przyszłej mamy. Niektóre ciężarne mogą się pochwalić zdrową, błyszczącą cerą i zwiększeniem gęstości włosów, natomiast inne kobiety borykać się będą z przebarwieniami, trądzikiem, rozstępami i nadwrażliwością skóry ze świądem.
Skóra na co dzień
Dla zachowania dobrej kondycji skóry w ciąży i zdrowego wyglądu, bardzo ważna jest odpowiednia dawka snu i odpoczynku. Warto również zadbać o umiarkowany wysiłek fizyczny w celu dotlenienia organizmu i utrzymania dobrej kondycji niezbędnej do porodu. W okresie ciąży bardzo ważna jest zbilansowana dieta i zdrowe produkty żywnościowe, takie jak bogate w kwasy omega-3 ryby morskie, oleje roślinne (oliwa z oliwek, olej lniany, olej z orzechów włoskich i inne), kasze, chude mięso, jajka, warzywa i owoce. Uwaga na produkty słone, gdyż duża podaż soli może być przyczyną zatrzymywania wody w organizmie oraz obrzęków, opuchlizny oraz cellulitu. Niektóre witaminy i mikroelementy niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka trudno dostarczyć w diecie, dlatego warto zaopatrzyć się dodatkowo w dobrej jakości suplement diety (ważne aby miał w składzie DHA, kwas foliowy, jod, wapń i witaminę D).
Bardzo istotne jest odpowiednie nawodnienie w ciąży, także mamy przy nadziei powinny wypijać przynajmniej 1,5-2l płynów dziennie, najkorzystniejsza jest woda niegazowana, herbatki owocowe, niedosładzane soki warzywne lub owocowe rozcieńczane pół na pół z wodą.
Zmiany skóry w ciąży
To efekt działania hormonów ciążowych – progesteronu, estrogenów, prolaktyny i hormonu luteinizującego. Ich prawidłowy poziom warunkuje fizjologiczny przebieg ciąży i rozwój dziecka, więc przyszłe mamy mogą jedynie starać się odpowiednio pielęgnować skórę w tym okresie, działać „objawowo” i zapewnić skórze optymalne warunki.
SUCHA SKÓRA W CIĄŻY
Skóra kobiety w ciąży jest wrażliwa i sucha - wymaga codziennego nawilżania, odżywiania i uelastyczniania. Pamiętajmy o stosowaniu delikatnych proszków do prania i płynów, delikatnych mydeł na bazie gliceryny czy emolientów, aby odbudowywać płaszcz lipidowy skóry. Warto aby stosowane kremy i balsamy zawierały parafinę, glicerol, glicerynę, mocznik, trójglicerydy, kwas hialuronowy, oleje roślinne, ceramidy, sorbitol. Im mniej perfumowane kosmetyki, delikatniejsze, dedykowane dla mam w ciąży, tym prawdopodobieństwo podrażnienia i świądu jest mniejsze. Warto 1-2 razy w tygodniu wykonać peeling ciała, który usunie zrogowaciały naskórek i przygotuje skórę na lepsze wchłanianie balsamu. Do wyboru są peelingi cukrowe, naturalne np. z pestek, i solne - te ostatnie mogą podrażniać skórę. Dobrze, aby peeling miał dodatkowo składniki nawilżające – glicerynę, oleje roślinne czy woski, wtedy zabezpieczy skórę przed przesuszeniem.
Warto wspomnieć o nadmiernej suchości i swędzeniu skóry brzucha, dłoni, stóp lub całego ciała w III trymestrze ciąży, co może być objawem cholestazy. Uporczywy świąd warto skonsultować z lekarzem i wykonać odpowiednie badania.
ROZSTĘPY w ciąży
Pojawiają się u 90% pierworódek, a już u 99% kobiet w kolejnych ciążach. Rosnąca macica przyszłej mamy powoduje rozciąganie skóry brzucha, bioder i ud, dlatego pęknięciu ulegają włókna elastyczne, co objawia się wystąpieniem różowawych zmian, które z czasem przybierają odcień perłowy. Rozstępy mogą się również pojawić w okolicach piersi i pośladków. Niektóre kobiety są bardzie predysponowane do wystąpienia rozstępów, nie mniej jednak każda ciężarna powinna profilaktycznie dbać o poprawę nawilżenia i elastyczności skóry poprzez codzienną jej pielęgnację. Warto stosować kosmetyki na rozstępy dla kobiet w ciąży lub wcierać naturalne oleje roślinne – z awokado, olej ze słodkich migdałów, z orzechów makadamia czy z pestek malin. Oprócz witaminy E, która jest antyoksydantem i pozwala zachować skórze jędrność i elastyczność, oleje roślinne są źródłem naturalnych filtrów UV, co dodatkowo zabezpiecza skórę przed poparzeniami słonecznymi i przebarwieniami.
PRZEBARWIENIA, NADMIERNA PIGMENTACJA
W ciąży zwiększa się produkcja melaniny w skórze, która ma ją dodatkowo zabezpieczać przed promieniami słonecznymi. Na skórze twarzy i szyi może się pojawić tzw. ostuda, czyli brązowe plamy, przebarwienia, które powinny samoistnie zniknąć w kilka miesięcy po porodzie. Warto unikać zbytniego nasłonecznienia oraz zabezpieczać skórę twarzy preparatami z filtrem mineralnym (filtry chemiczne są mniej bezpieczne dla dziecka) przynajmniej SPF15, a zalecany jest SPF30 i SPF50 dla kobiet o jasnej karnacji.
W II trymestrze ciąży pojawia się kresa czarna, czyli pionowa linia od pępka w dół brzucha, która również zaniknie po porodzie. Brodawki sutkowe kobiet w ciąży również ciemnieją, jest to zjawisko fizjologiczne i także odwracalne, gdy hormony wrócą do zwyczajnego poziomu po porodzie.
TRĄDZIK, WYPRYSKI
Zwiększona praca gruczołów łojowych u części kobiet ciężarnych prowadzi do zmian trądzikowych na skórze twarzy, ale również na plecach, ramionach i pomiędzy piersiami. Należy uważać, aby nie przesuszać twarzy – bardziej wskazane są kosmetyki do cery wrażliwej niż przeciwtrądzikowe. Warto używać toniku, który przywróci kwaśne pH skóry, co hamuje rozwój bakterii. W przypadku ropnych krostek można miejscowo stosować preparaty antyseptyczne zawierające roztwory alkoholu, kwas borny czy chlorheksydynę. Nie należy używać peelingu drobnoziarnistego, gdyż można w ten sposób roznieść bakterie na zdrową skórę twarzy, ale peeling enzymatyczny pomoże otworzyć zatkane pory. W przypadku uporczywego trądziku możemy zastosować miejscowo antybiotyki (erytromycynę, klindamycynę i mupirocynę) natomiast zabronione są pochodne witaminy A (tretinoiny, adapalen, tazaroten) działające uszkadzająco na płód, oraz neomycyna, gentomycyna, chloramfenikol, kwas salicylowy. Warto w codziennej pielęgnacji stosować kremy matujące lub do skóry mieszanej na dzień, a w nocy zapobiegać przesuszeniu skóry wybierając krem nawilżający.
Kobiety ciężarne mogą również suplementować preparaty drożdży (Lewitan, Drovit), pić miksturę z drożdży spożywczych lub zastosować maseczkę drożdżową na zmiany trądzikowe. Drożdże mają właściwości oczyszczające i przywracają skórze równowagę.
ŻYLAKI, PAJĄCZKI
Zwiększony przepływ krwi oraz większa masa ciała powodują obciążenia dla naczyń krwionośnych. Skóra twarzy może być częściej zaczerwieniona, pojawiają się pęknięcia drobnych naczyń tzw pajączki, a na nogach żylaki, czyli nabrzmiałe błękitne żyły. Warto unikać przebywania w jednej pozycji długi czas, stania czy siedzenia, zakładania nogi na nogę co powoduje zbytnie obciążenie naczyń krwionośnych. Kobiety w ciąży mogą nosić specjalne rajstopy lub podkolanówki uciskowe, wskazana jest spożywanie warzyw i owoców bogatych w witaminę C lub jej suplementacja. Warto powoli przybierać na wadze, ograniczać słodycze, gdyż zbyt duży przyrost wagi w ciąży działa niekorzystnie na ściany żył, kręgosłup oraz układ kostno-stawowy.
Pamiętajmy, że wszystkie nasze działania mają na celu poprawienie komfortu skóry, możemy łagodzić skutki działania hormonów odpowiednią pielęgnacją, jednak w przypadku większości zmian, kobieta w ciąży musi uzbroić się w cierpliwość i dopiero poród pozwoli na powrót skóry do jej przedciążowej kondycji.